17/1/2023
Perdu (Kloveniersburgwal 86)
20:00 t/m 22:00

Op zoek naar het zelf in de psychiatrie

Linde van Schuppen, Sanneke de Haan, Jeroen Verkroost

UITVERKOCHT | De status die we toekennen aan een diagnose kan van invloed zijn op hoe we over onszelf nadenken. Heeft een diagnose dezelfde mate van realiteit als een botbreuk? Of zijn diagnoses problematische ‘labels’ die het onderscheid handhaven tussen normaal en ongewenst gedrag? Is een stoornis iets waar je vanaf moet? Of kan een diagnose ook juist troost bieden doordat we lotgenoten vinden of onszelf leren accepteren?

Als mens kun je houvast halen uit ideeën over wie je bent, wat je belangrijk vindt en bij wie je hoort. Woorden als ‘vriend’, ‘student’ of ‘ADD-er’ geven geen volledige omschrijving van iemand, maar samen met de verhalen die je over jezelf vertelt kunnen ze wel een zelfbeeld geven. Dit idee van een zelf hoor je terug wanneer iemand zegt dat ze zich niet zichzelf voelen. Toch is het vaak maar al te lastig om een onderscheid te vinden tussen het zelf en een stoornis. 

De taal die de psychiatrie hanteert, beïnvloedt ook hoe we over een behandeling nadenken. Iemand met een psychose is ‘geestesziek’. Dat impliceert dat we naar wanen niet zouden hoeven luisteren: niet alleen zijn ze niet echt, maar ook iets waar we vanaf moeten. Houdt dit in dat mensen die in complottheorieën geloven ook geestesziek zijn? Ze voldoen immers ook aan dezelfde kwalificatie, namelijk dat ze het contact met de werkelijkheid hebben verloren. Waar iemands karakter, identiteit en persoonlijkheid eindigen en waar een diagnose begint is vaak lastig te zeggen. Deze avond hopen we het onderscheid tussen het normale en het abnormale te vertroebelen en daarmee ook te verrijken. Want wellicht kan ons beeld op psychoses ook iets vertellen over hoe we over onszelf nadenken.

Over de sprekers

Linde van Schuppen studeerde filosofie en psychobiologie. Momenteel rondt ze haar promotie af aan de Radboud Universiteit. Daar doet ze onderzoek naar de rol van verhalen en taal op psychoses. Daarnaast is ze ook redactielid van het filosofisch platform Bij Nader Inzien

Jeroen Verkroost is journalist, filosoof en schrijver. Hij volgde een studie Culturele antropologie aan de UvA. Van zijn hand verscheen onder andere AnderHoofd: een verhalenbundel waarin hij over de psychotische ervaringen van zichzelf en twaalf andere deelnemers vertelt (uitgeverij Tobi Vroegh). Hierover maakte hij een voorstelling samen met Opera Theater Amsterdam. Drie van zijn verhalen zijn verwerkt tot een hoorspel/podcast.

Sanneke de Haan is Socrates Hoogleraar van Psychiatrie en Filosofie aan de Erasmus School of Philosophy, EUR. Daarnaast is ze senior researcher aan Tilburg University, Department of Culture Studies en onderzoekt ze op een VENI-grant zelf-ziekte ambiguïteit bij patiënten met terugkerende depressies en relationele authenticiteit in de psychiatrie.

Redactie en moderatie: Justin Klinkenberg

Overige Informatie

Tickets zijn 9,75 (regulier) of 7,50 (student en stadspas)

De deuren van Perdu openen om 19:30.